Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Flour-de-vounge-ouro
Ornithogalum divergens
Asparagaceae Hyacinthaceae
Àutri noum : Flour-de-la-Santo-Vierge, Bello-de-jour, Penitènt-blanc, Crous-de-Malto, Aiado-blanco.
Nom en français : Dame d'onze-heure.
Descripcioun :La flour-de-vounge-ouro, que trachis dins li champ e lis ermas, duerbo si poulìdi flour blanco à la fin de la matinado. A de fueio longo e primo, emé un canau, à mita seco à la flouresoun. S'atrobo uno meno proche qu'èi mai pichoto, subretout la cabosso. Coumpara emé la flour-de-vounge-ouro-di-fueio-drecho que trachis dins li relarg secarous (tepiero seco, roucaio).
Usanço :Li flour-de-vounge-ouro soun de planto empouisounanto (alalouïde) qu'an servi pèr la fabricacioun de la poutingo dóu mege Bach.
Port : Erbo
Taio : 10 à 35 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ornithogalum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Hyacinthaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano-Nord
Ref. sc. : Ornithogalum divergens Boreau, 1857
(= Ornithogalum umbellatum subsp. divergens (Boreau) Bonnier & Layens, 1895 )